Święty Franciszek odnaleziony w Trzcianie
Lesław Wilk, pochodzący z naszej gminy i jednocześnie twórca oraz animator Podkarpackiego Muzeum Pól Bitewnych w Krośnie, był inicjatorem poszukiwań przeprowadzonych 8 maja 2021 roku na wzgórzu Zaśpit w Trzcianie, na tzw. Puszczy św. Jana z Dukli. Pozyskał on informację, że w trakcie drugiej wojny światowej, na zarządzenie władz niemieckich na terenie Generalnego Gubernatorstwa osoby będące w posiadaniu metali kolorowych zobowiązane zostały do przedstawienia informacji o posiadaniu tych metali oraz przekazaniu wyrobów z nich sporządzonych na potrzeby wojenne niemieckiego okupanta. Na Pustelni błogosławionego jeszcze wówczas Jana z Dukli w 1933 roku tj. w 200-lecie jego beatyfikacji odbyły się uroczystości jubileuszowe, podczas których poświecono dzwonnicę i trzy dzwony ufundowane na tą intencję. Wykonując zarządzenie władz okupacyjnych przekazano jeden z trzech dzwonów, a pozostałe dwa ukryto przez zakopanie ich na ternie Pustelni. Po wojnie wydobyto i umieszczono na dzwonnicy jeden z dwu ukrytych dzwonów. Drugiego wówczas nie odnaleziono, chociaż był ukryty niedaleko od dzwonnicy, albowiem nie dysponowano wówczas urządzeniami detektorystycznymi umożliwiającymi odnalezienie przedmiotów metalowych. W majową sobotę prace poszukiwacze były realizowane przez Stowarzyszenie Eksploracyjno-Historyczne Galicja pod kierownictwem Artura Hejnara – zastępcę Prezesa Zarządu.
Niedługo po rozpoczęciu poszukiwań, jeden z członków stowarzyszenia i jednocześnie mieszkaniec naszej gminy – Krzysztof Wiśniewski (znalazca w 2019 roku również pod Duklą starożytnej sześcioramiennej buławy), w odległości około 11 metrów od dzwonnicy natrafił na silny sygnał, świadczący o zaleganiu pod ziemią dużego przedmiotu z metali kolorowych. W rezultacie prowadzonych prac wydobywczych odkopano a następnie wydobyto na powierzchnię dzwon z zawiesiem. Na dzwonie znajdują się napisy:
W 200-TNĄ ROCZNICĘ BEATYFIKACJI
OFIARUJĄ BŁ. JANOWI Z DUKLI
ŚLĄZACY I WIELKOPOLANIE
„ŚW. FRANCISZKU MÓDL SIĘ ZA NAMI”
Relację telewizyjną z akcji przeprowadziła ekipą programu "Było... nie minęło - Kronika Zwiadowców Historii”, którą prowadził redaktor Adam Sikorski z ośrodka lubelskiego TVP. Za kilka tygodni telewizja zaprezentuje zmontowany już, kolejny odcinek programu dotyczący Trzciany.
Janusz Kubit