Tajemnica Virtuti Militari nr 1999,
czyli o wojnie 1920 roku inaczej
W czwartkowe popołudnie 24 września br. w Muzeum Historycznym –Pałac w Dukli można było wysłuchać niezwykle ciekawego i wzruszającego wykładu prof. Andrzeja Olejko. Wykład, a może raczej opowieść profesora dotyczyła historii orderu Virtuti Militari Juliana Michańczyka urodzonego na kresach wschodnich w Wojniczach na terenie obecnej Białorusi, który brał udział w wojnie 1920 roku. Za męstwo na polu walki, za zachęcanie innych żołnierzy do walki został odznaczony przez ówczesne władze wojskowe orderem Virtuti Militari III klasy. Jak okazało się w dalszej części opowieści ów Julian Michańczyk to brat dziadka Franciszka prof. Andrzeja Olejko. Historia jest ciekawa z tego względu, że na strychu domu Michańczyków przetrwały dokumenty, świadczące o nadaniu mu orderu, natomiast nie wiadomo co stało się z samym orderem. Kolejna ciekawostka jest fakt, że pomyłka w nazwisku Michańczyk, która zrobił pisarz wojskowy zamiast „ń” napisał „l” spowodowała, że Julian Michańczyk przez lata nie pobierał należnego mu uposażenia z tytułu odznaczenia orderem.
Sala wykładowa w muzeum wypełniona była po brzegi, zgodnie z zastosowaniem obowiązujących przepisów sanitarnych. W wykładzie uczestniczył także zastępca burmistrza Dukli Łukasz Piróg.
Order Wojenny Virtuti Militari – najwyższe polskie odznaczenie wojenne, nadawane za wybitne zasługi bojowe. Jest jednym z najstarszych orderów wojennych na świecie. Ustanowiony w 1792 roku przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, dla uczczenia zwycięstwa w bitwie pod Zieleńcami podczas wojny polsko-rosyjskiej. Reaktywowany w 1919 roku. Dzieli się na pięć klas.
Krystyna Boczar-Różewicz